Qozog'iston aholisi qancha?

 Qozogʻiston Yevroosiyoning markazida, uning katta qismi Osiyoga, kichikroq qismi esa Yevropaga tegishli boʻlib, Kaspiy dengizi, Quyi Volga boʻyi, Ural, Sibir, Xitoy va Markaziy Osiyo oʻrtasida joylashgan. Er maydoni boʻyicha dunyoda 9-oʻrinda, MDH davlatlari orasida esa ikkinchi oʻrinda turadi. Qozogʻiston Respublikasi koʻp millatli boʻlib, Qozogʻistonda bir yuz oʻttizdan ortiq millat va elat vakillaridan iborat oʻn yetti milliondan ortiq kishi yashaydi.

 Qozog'iston Respublikasida oxirgi aholini ro'yxatga olish 2009 yilda o'tkazilgan. Eng kutilmagan natijalardan biri shahar aholisi ulushining 56,3 foizdan 54,0 foizga kamayishi va shunga mos ravishda qishloq aholisi ulushining ortishi bo‘ldi. Aholini ro'yxatga olish ma'lumotlariga ko'ra, Qozog'iston aholisi foizda: qozoqlar - 63,1%, ruslar - 23,7%, boshqa millatlar - 13,2%.

 1995 yilda Qozog‘iston Konstitutsiyasi qozoq tilini yagona davlat tili deb e’lon qildi, rus tiliga millatlararo muloqot tili maqomi berildi. Qozog‘istonning deyarli butun aholisi, millatidan qat’i nazar, u yoki bu darajada rus tilida gaplashadi. So‘nggi yillarda ingliz tili ommalashib, qozoq tili qayta tiklanmoqda. Qozog'iston aholisi odatda "qozoqlar" va "qozog'istonliklar" deb ataladi.

Hozirgi kunda ko'plab mamlakatlar, ayniqsa, G'arb mamlakatlarida qarish jarayonini boshdan kechirmoqda. Qozog‘istonda 1 million 200 mingdan ortiq kishi 65 yillik chegarani bosib o‘tdi, bu mamlakat aholisining 7 foizini tashkil qiladi. Birlashgan Millatlar Tashkiloti tasnifiga ko'ra, etti foizlik chegara mamlakatni qarigan deb tasniflaydi. Birlashgan Millatlar Tashkiloti ekspertlari Qozog'istonni qarish tezligi tezlashgan davlat sifatida tasniflaydi. Birlashgan Millatlar Tashkiloti ekspertlarining fikricha, 2050 yilga borib Qozog'iston aholisi qisqaradi, bu bilan qozog'istonlik statistik mutaxassislarning hisob-kitoblari va prognozlariga ko'ra, Qozog'iston aholisi 2050 yilga kelib taxminan 23 million kishiga ko'payadi.

EXHT ekspertlarining qayd etishicha, Qozog‘iston va Turkiyadagi demografik vaziyat bugungi kunda eng yaxshilaridan biridek ko‘rinadi. Bu mamlakatlarda bir nafaqaxo'rni olti-etti yosh soliq to'lovchilar "oziqlantirishadi". Ammo 2030 yilga borib, prognozlarga ko'ra, "non oluvchilar" soni uch kishiga kamayadi. Mamlakatdagi vaziyatni yaxshilash uchun yaqinlashib kelayotgan “qarilik”ni – chet el ishchi kuchini jalb qilishni kechiktirish varianti sifatida taklif qilinmoqda.

BMT ma'lumotlariga ko'ra, 2050 yilga borib dunyoda 60 yoshdan oshganlar soni 15 yoshli o'smirlardan ko'proq bo'ladi.